A partir das 10 da mañá deste domingo 15 de Maio iniciaráse o ritual da tradicional danza de Xuvencos que partirá dende a capela de Boborás para concluir sobre as 13 horas na igrexa parroquial de Santa María de Xuvencos.

O concello de Boborás promoveu este ano unha campaña de promoción en medios de comunicación e redes sociais desta manifestación cultural, entendendo que a mesma é outro recurso turístico máis co que conta o municipio.

Historia e tradición da danza de Xuvencos

Moi poucos son os lugares de Galicia que souberon manter viva unha tradición secular como a danza; entre estes lugares atópase Xuvencos. Como tódalas danzas, esta ten unhas manifestacións externas e unha mecánica que lle confiren un maior resalte dentro do mundo no que se desenvolve.

A danza de Xuvencos é unha manifestación relixiosa, cunha iconografía, accesorios e vestimenta moi semellantes a outras que perduran na provincia de Pontevedra. As orixes da danza son confusos,é unha labor difícil buscar as raíces xa que non hai constancia escrita nos arquivos da parroquia nin noutro tipo de documentación.

Por similitude con outras danzas que aínda perduran en Galicia e en España, pódese dicir que nacen na Idade Media e que se corresponden coas Danzas Gremiais : manifestacións pagano-relixiosas que tiveron gran importancia e que foron motivo de discordia entre os poderes eclesiásticos e as diferentes confrarías dos gremios, que se encargaban da realización deste tipo de eventos. Nalgúns lugares a danza de Espadas é propia do gremio de xastres, noutros a danza de Palillos, do de zapateiros.

En canto ó elemento humano, os danzantes eran oito homes: catro vestidos de muller e catro de home. Xa avanzado o século XX aparece a figura feminina na danza. De Xuvencos e solteiros/as Os participantes na danza eran sempre veciños de Xuvencos e tiñan que ser solteiros/as. Facíase unha escolma de mozos e mozas que durante tres ou catro meses de duros ensaios facían posible a supervivencia de tan antiga tradición. Outro personaxe activo dentro dos preparativos e execución perfecta da danza era a do mestre encargado da dirección artística; era unha persoa da parroquia que desinteresadamente dirixía a diario ós bailaríns. Había outras persoas que interviñan directamente no evento da danza: os músicos. Estes acompañaban nos ensaios ós danzantes para darlle unha perfecta harmonía e sincronización nos movementos.

Namentres un grupo de mulleres encargábase de repasar e preparar as vestimentas, e o gran día axudaban a vestir ós homes e mulleres danzantes. En canto á vestimenta había diferenzas entre os homes e mulleres. Nos homes presentaba a particularidade de ter tons claros e presentaba elementos de influencia indiana, posiblemente adoptados polo influxo da emigración, acolleron o sombreiro de palla tipo americano de estrutura ríxida que levaba entrenzada cintas de cores que pendían pola parte de atrás, o chaleco e o pantalón de corte da América de finais e principios do século XX.

Por debaixo unha camisa de ton branco de manga e garabata vermella, apenas asomaba tralo mantón de Manila cruzado e a banda pintada a man que atravesaba dende o ombreiro ata a cintura. Os zapatos eran de cor negra. Os traxes das mulleres presentaban rasgos máis antigos cós dos homes. Con tons tirando a branco, tiñan como novidade a presenza dun sombreiro de tea e non de palla. Levaba ó redor unha soa cinta e unhas flores nun dos seus laterais. Por debaixo unha camisa branca ó xeito da blusa tradicional do traxe galego sobre a que ían dous mantóns de Manila de diferente cor entrecruzados. A saia estaba composta por tres enaguas brancas apuntilladas case que á metade da canela. Nas pernas levaban medias brancas que se acompañaban de zapatos da mesma cor.

Na súa andaina os danzantes eran acompañados doutros elementos que lle conferían un aire distinto: castañolas, paus e cintas. As castañolas eran portadas tanto por homes coma por mulleres, nas dúas mans. Ían adornadas con cintas de cores e facían de acompañamento nas Muiñeiras, na Danza do Corpus, o una Danza do Entrenzado e no Paseo da Danza. Os paus de aproximadamente corenta centímetros, servían para desenvolver os chamados “paleados”, danzas nas que se batían uns paus contra outros.

Nalgúns lugares de Galicia para esta danza empregábanse espadas en vez de paus. As cintas utilizábanse para trenzalas ó redor dun longo pau, coroado polo Xigante, un aparello mecánico movía pernas e mans, e vestido de estilo mariñeiro. A danza de Xuvencos tiña unha mecánica que se repetía ano tras ano. A estruturación do baile facíase do seguinte xeito: O Paso, Muiñeira de Tres en fondo, Paleado de Tres en fondo , Muiñeira de Pasar, Paleado de Cruceta, Muiñeira dos Tolos, Terceiro Paleado e Entrenzado ou Cordón .

O máis característico é a sucesiva formación e combinación de figuras como froito dos sucesivos movementos e cambios que fan os danzantes. O Paso, cada unha das parellas integrantes do grupo avanzaba dende atrás a diante e ó chegaren onda a Virxe, facían unha reverencia. As Muiñeiras interpretábanse cun tipo de movementos completamente diferentes (alternancias de movementos lentos con outros vigorosos) ós que se dan nunha muiñeira normal.

Os Paleados, perfectas combinacións de movementos sincronizados de mans e pernas daban como resultado unha marabillosa estampa de imaxes nos cambios e de son ó chocar os paus. O Entrenzado ou Cordón pon o broche final coa melodía máis alegre e co espectáculo de cor que formaban as figuras xeométricas de cintas sobre a pértega. A música era interpretada por gaitas, bombo e tamboril. Presentaba na súa interpretación tres conceptos diferentes de concepción musical.

Por unha parte había ritmos suaves, nas melodías que acompañaban ó Paseo e ós tres Paleados . Ademais entre cada Paleado a música era diferente. O entrenzado tiña unha música briosa e as Tres Muiñeiras tiñan vitalidade. A danza facíase nas procesións, durante todo o percorrido, representábase enteira diante da capela de Boborás, na Almuzara e ó chegar á igrexa de Xuvencos, e facíase dun xeito parcial nunha encrucillada de Boborás onde se xuntaban as estradas de Pazos e Cameixa. O normal era celebrar a danza cada catro ou cinco anos dependendo da dispoñibilidade dos mozos.

Fonte: Xuvencos, Historia e Tradición.  Autor: Xosé Luis Sobrado

O grupo municipal do BNG no concello de San Cristovo de Cea, integrado polo concelleiro Manuel Pérez e a concelleira Mariña Arbor, ven de remitir a esta emisora de radio un comunicado no que manifestan a súa preocupación pola decisión do goberno municipal, tras aprobar éste a petición dun crédito por importe de 477.000 euros para a melloras das iluminacións públicas nas distintas localidades do municipio.

Comunicado do Bloque Nacionalista Galego

O grupo municipal do BNG de San Cristovo de Cea quere manifestar a súa sorpresa diante do novo crédito que solicita o goberno municipal ó IDEA (Instituto para a Diversificación e Aforro Enerxético) para “Melloras no Alumeado Público Exterior Municipal”, por un valor de case medio millón de euros (477.000 euros, exactamente).

A tales efectos convocouse un pleno extraordinario urxente para este venres 13 ás 10 da mañá,a escasos días do pleno ordinario: de novo, pasou o rodillo do PP sobre o tema, sen maiores explicacións. Considerando a grave situación económica e social que padece o Concello de Cea, cunha débeda viva recoñecida no Ministerio de Hacienda (MINHAP) a 31 de decembro de 2015 de 1.053.000 euros, á que hai que sumar as diversas débedas contraídas con provedores particulares e servizos, non entendemos como é posible adicionarlle un novo incremento a débeda xa contraída, para facer obras que non son prioritarias niste momento para as necesidades do vecindario, nin as demanda ninguén.

Coa escusa dun teórico pequeno aforro no consumo enerxético anual,a redución do CO2 ou as supostas vantaxes das condicións ofertadas para o crédito,preténdese xustificar unha inversión doutro medio millón de euros, que desborda a capacidade do Concello, elevando a niveis impensables a débeda e  hipotecando o seu futuro.

Todas as demais necesidades apremiantes en servizos, asistencia, instalacións ou vías,que padecen múltiples puntos do Concello son esquecidas ou pasan a segundo plano para dar prioridade á renovación do alumeado público, xustamente onde as carencias son menos significativas tras a recente renovación de varias luminarias.

O BNG non atopa explicación racional a esta política caprichosa na que vén reincidindo o alcalde dende fai tempo, que trata de manterse no timón dun Concello que camiña cara a ningures e que precisa dunha renovación urxente. Nesta ocasión non sabemos se o que pretende é presentar o investimento como un “logro”, cargandoo ás costas de todos os veciños, ou se pode obedecer a outros intereses. O tempo oclarexará.

En calquer caso, o BNG non está disposto a avalar a política de despilfarro dun xestor que, atopándose na súa fase terminal, despreza os mínimos principios da democracia e sigue sumido nun profundo obscurantismo.

Grupo municipal do BNG do concello de san Cristovo de Cea

Alcaldes e portavoces socialistas de distintos concellos das comarcas do Carballiño e  O Ribeiro concentraronse ás portas do edificio que albergará o servizo intercomarcal de bombeiros, sito no parque empresarial do Carballiño, para demandar a súa inmediata apertura.

Ademáis, os socialistas instan ás administraccións autonómica e provincial para que implanten un modelo de xestión pública, de xestión directa deste servizo, que consideran fundamental e prioritario para garantir unha prestación de calidade á poboación das dúas comarcas.

O presidente da Deputación de Ourense, Manuel Baltar, apoia as reivindicacións do alcalde e dos voceiros de todos os grupos políticos no Concello do Carballiño, reivindicacións que pasan pola mellora das comunicacións que O Carballiño ten coa capital ourensá.

Na reunión que mantivo o presidente da Deputación no Pazo Provincial cos representantes políticos na corporación carballiñesa, Manuel Baltar amosou o seu apoio ás xestións e negociacións diante do ADIF e da Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas da Xunta de Galicia para paliar a mala situación na que se atopan actualmente as comunicacións da vila do Carballiño coa capital de Ourense.

Xunto a Manuel Baltar, participaron na reunión o alcalde do Carballiño, Francisco Fumega, e os voceiros do PP, PSOE, BNG e Alternativa Veciñal, Argimiro Marnotes, Adolfo Nogueira, Xosé Francisco "Chema" Ferreiro e Bernardo García, respectivamente. "Na reunión falamos das liñas de autobuses, da frecuencia do transporte ferroviario e, evidentemente, o goberno provincial apoia esta petición, e tamén é consciente de que outras das vilas máis poboadas da provincia atópanse nesta mesma situación de necesidade dunha mellora do transporte", afirmou Manuel Baltar.

Neste sentido, o presidente provincial dixo que vai instar a ADIF e á consellería "para que reciban canto antes a esta plataforma política, integrada por todos os voceiros dos grupos políticos da corporación local do Carballiño, con fin de que se poñan sobre a mesa todas as posibilidades, que pasan por mellorar a frecuencia de autobuses e de trens".

Baltar tamén informou aos representantes políticos carballiñeses que no Plan de Mandato "Ourense 15-19" figuran como actuacións en materia de mellora do transporte "unha iniciativa de Transporte a demanda (que está previsto implementar en xaneiro de 2018), que nestes momentos estamos xa a estudar por medio da realización dun plan piloto, e a posta en marcha da Rede Provincial de Transportes Públicos e dun metro de superficie (marzo de 2019), aproveitando a chegada do Tren de Alta Velocidade, para que a comunicación entre as vilas máis poboadas da provincia e a capital sexa máis efectiva e eficaz, e que o AVE sexa un beneficio non só para a capital senón tamén para os demais concellos da provincia de Ourense".

Todos os grupos da corporación municipal do Carballiño, PSOE, PP, BNG e AV-SON, convocan á cidadanía a unha reunión para elaborar as bases dunha plataforma en defensa do transporte público.

Esta reunión terá lugar este venres, 13 de maio, ás 20,30 h., no salón de plenos do concello.

Habida conta da importancia para O Carballiño e a comarca desta iniciativa conxunta de todas as forzas políticas que conforman a corporación municipal, convídase ás asociacións empresariais, veciñáis, culturáis e deportivas; ás organizacións sindicáis e a todos os veciños e veciñas a asistir a esta xuntanza que ten por obxecto crear unha plataforma en defensa do transporte público no Carballiño e na comarca que sexa o máis representativa posible.

Entrevista na Deputación

Os portavoces dos 4 grupos políticos municipais e o alcalde Francisco Fumega reuníronse co presidente da Deputación de Ourense, Manuel Baltar, ao que trasladaron a demanda social de mellora dos servizos de transporte público e pediron a implicación e apoio da entidade provincial á mesma.

O Partido Popular entende que se vulnera a normativa de coordenación de policias locais, afirmando que non ten ningún sentido que os aspirantes a obter un contrato de 4 meses como auxiliar de policia teñan que facer o curso na Academia de Policía antes de superar as probas de selección no concello do Carballiño.

Para acceder ao comunicado do Partido Popular prema no arquivo adxunto:

O concelleiro socialista do Irixo Iago Faríñas reuníuse co alcalde do Carballiño, Francisco Fumega, para achegarlle as súas ideas en canto á mellora dos servizos públicos de transporte na comarca.

O Portavoz do Grupo Municipal Socialista no Concello do Irixo, Iago Fariñas Valiña, vén de presentar sendas mocións para ser debatidas no próximo pleno instando ao Concello de O IRIXO a que SE UNA Á MESA DE TRABALLO OU PLATAFORMA PARA TRABALLAR E DEFENDER O TRANSPORTE PÚBLICO EN TODA A COMARCA e, por outra banda, a que O CONCELLO DO IRIXO POÑA EN MARCHA UN TRANSPORTE PÚBLICO MUNICIPAL ENTRE O IRIXO E O CARBALLIÑO ADEMAIS DE PROPOÑER Á MESA DE TRABALLO E/OU PLATAFORMA PARA A DEFENSA DO TRANSPORTE PÚBLICO EN TODA A COMARCA, A CREACIÓN DE AUTOBUSES-LANZADEIRA ENTRE O CARBALLIÑO E OURENSE PARA TODA A COMARCA.

Así o indica o Portavoz, Iago Fariñas: “Todos coñecemos o pésimo estado no que se encontran, na actualidade, as comunicacións entre os distintos pobos e vilas da comarca do Carballiño, incluído o noso Concello do Irixo. Na actualidade, os veciños e veciñas do Irixo, só dispoñen dun medio de transporte público para poder desprazarse fóra do concello, concretamente un só tren ó día a Ourense que pasa polo Carballiño e que deixa totalmente incomunicado ó noso concello” “Que se ben é certo, que se teñen presentado iniciativas para que a empresa ferroviaria mellore as frecuencias de trens entre os distintos concellos, a verdade é que, atendendo a criterios economicistas, estase lonxe de mellorar estas frecuencias e este servizo público de transporte, redúcese, cada vez máis, ata deixar á poboación do Irixo case incomunicada; de seguir así non é moi difícil, deducir, que este transporte, de seguro, rematará por desaparecer totalmente”.

Por outra banda, os socialistas do Irixo, indican que a vila do Carballiño, como cabeceira de comarca, vén de crear unha mesa de traballo entre tódolos grupos políticos que forman a súa corporación para traballar a favor de artellar solucións a esta crítica situación, como é a falta de medios de transporte públicos que conecten a comarca con outras cidades ou vilas como, por exemplo, Ourense. Polo tanto, enténdese totalmente necesario que o Concello do Irixo, como parte desta comarca, se integre nesta mesa de traballo e/ou plataforma para traballar e defender o transporte público en toda a comarca. Así pois as cousas, o Grupo Municipal Socialista do Concello do Irixo presentou para a súa consideración e, dada a importancia do transporte público para comunicar ás persoas e neste caso ós veciños e veciñas do Irixo, e dada a situación do case que inexistente transporte público que comunica ós veciños e veciñas de O Irixo co resto da comarca, con Carballiño, con Ourense, etc., insta ó Pleno municipal á adopción dos seguintes ACORDOS:

1º.- Que o Concello do Irixo solicite ó Concello de Carballiño integrarse na MESA DE TRABALLO E/OU PLATAFORMA PARA TRABALLAR E DEFENDER O TRANSPORTE PÚBLICO EN TODA A COMARCA. 2º.- Que, no seu caso, se nomee como representantes do Concello, en dita mesa de traballo e/ou plataforma, a un representante de cada grupo político desta corporación municipal. Dado que se vén de crear, recentemente, esa mesa de traballo, os socialistas do Irixo, consideran imprescindible que o Concello do Irixo se integre, como parte da comarca do Carballiño, cunha representación de tódolos grupos que forman a súa corporación en dita mesa de traballo e/ou plataforma para traballar e defender o transporte público na nosa comarca.

Os socialistas entenden que a integración deste concello en dita mesa de traballo, debe ser dunha forma totalmente activa para poder defender e mellorar a calidade de vida dos nosos veciños e veciñas e defender en definitiva: “O noso concello, os seus intereses e a súa supervivencia que se ve ameazada, entre outras moitas cousas, pola situación de incomunicación que sufrimos na actualidade coa práctica inexistencia de medios de transporte públicos que conecten ó noso concello coa capital da comarca, Carballiño, e a cidade de Ourense, entre outras”, engade Iago Fariñas.

“Entendemos que O Irixo, como un dos concellos máis extensos da provincia de Ourense, debería poñer en marcha o seu propio transporte público municipal, que debería conectar tódolos pobos e parroquias coa vila do Carballiño”, declara o Portavoz. O Grupo Municipal Socialista, tamén entende que debe ser, na vila do Carballiño, onde se deberían concentrar os viaxeiros e veciños e veciñas de toda a comarca para despois, mediante AUTOBUSES-LANZADEIRA ENTRE O CARBALLIÑO E OURENSE, e sufragados entre tódolos concellos da comarca, comunicar a tódolos residentes na comarca con Ourense e, de ser o caso, con outras vilas e cidades. E que se deberían, en todo caso, salvar os trámites administrativos preceptivos e estudar as frecuencias e horarios máis axeitados para tódolos veciños e veciñas da comarca, posibilitando así diariamente un transporte áxil e eficaz entre tódolos concellos da comarca e a propia vila do Carballiño e Ourense e, dependendo da súa demanda, amplialo a outras vilas e cidades.

Polo que, en base ao anterior, o Grupo Municipal Socialista do Concello do Irixo presentou, para a súa consideración, e dada a importancia do transporte público para comunicar ás persoas e neste caso, ós veciños/as do Irixo, unha moción na que insta ó Pleno municipal á adopción dos seguintes ACORDOS: 1º.- Que o Concello de O Irixo poña en marcha un transporte público municipal entre o concello do Irixo e a vila do Carballiño. 2º.- Que o Concello de O Irixo propoña á mesa de traballo e/ou plataforma para traballar e defender o transporte público en toda a comarca a CREACIÓN DUNS AUTOBUSES-LANZADEIRA ENTRE O CARBALLIÑO E OURENSE a sufragar entre tódolos concellos da comarca segundo o reseñado na presente moción.

Un grupo de nais siguen un curso de autoestima co obxectivo de mellorar a convivencia familiar.

Este curso, que comezou esta mañá na Casa da Cultura, e se prolongará durante toda a semana, está sendo impartido por dúas técnicas de servizos sociais e de prevención das drogodependencias da mancomunidade de municipios da comarca do Carballiño, da que forman parte os concellos de Beariz, Boborás, O Irixo, San Amaro e Maside.

Precisamente, á apertura do curso, que se desenvolve polas mañás, de 10,30 h., a 12,30 h., asistiron a concelleira de Benestar Social, Marina Ortega, e a psicóloga do servizo de drogodependencias da mancomunidade, Inés Meizoso López, que explicou os obxectivos do curso e os aspectos máis importantes de cada sesión.

Trátase dun programa vivencial de habilidades, onde se traballarán cuestións como a autoestima das nais e dos propios fillos, de forma que se poidan previr situacións de risco ou resolvelas, se é o caso.

Outro aspecto importante é o respeto aos límites e normas no fogar, como marco esencial para favorecer a convivencia familiar e a resolución de problemas.

O convenio asinado coa mancomunidade vai permitir desenvolver novas actividades educativas e preventivas sobre aspectos relacionados coa conducta social, como un coloquio que terá lugar o próximo 26 de maio no auditorio do Carballiño, coa asistencia do coñecido presentador do programa de televisión “Hermano Mayor”, Pedro García Aguado.